Αλλαγές για δίκες εξπρές

Προσπάθεια να ξεμπλοκάρει ο τεράστιος όγκος των εκκρεμών υποθέσεων στα δικαστήρια και να μπορέσει η Δικαιοσύνη να ξεφύγει από την ακινησία στην οποία βρίσκεται τα τελευταία χρόνια, θέλει να επιχειρήσει το υπουργείο Δικαιοσύνης.

Γι' αυτό προωθεί πρόγραμμα, το οποίο εγκρίθηκε από την τρόικα, για εκτεταμένες αλλαγές σε όλο το δικαστικό σύστημα.

Σύμφωνα με πληροφορίες της «Καθημερινής», οι δεσμεύσεις για βαθιές αλλαγές στη Δικαιοσύνη σχετίζονται με την εφαρμογή ρυθμίσεων, που υποχρεωτικά θα επιβάλλουν την επίλυση χιλιάδων διαφορών, κυρίως οικονομικού αντικειμένου, εκτός δικαστηρίων, από ειδικές επιτροπές ή διαπιστευμένους μεσολαβητές, όπως από χρόνια γίνεται στις περισσότερες χώρες της Ευρώπης. Με δεδομένη την αδυναμία του δικαστικού συστήματος να εκκαθαρίσει τις χιλιάδες φορολογικές, αλλά και αστικές υποθέσεις, που λιμνάζουν για χρόνια στα δικαστήρια, το υπουργείο έχει ήδη προχωρήσει

σε συγκεκριμένα μέτρα νομοθετικού χαρακτήρα, πολλά από τα οποία βρίσκονται σε τελικό στάδιο επεξεργασίας ή άλλα, σε στάδιο εφαρμογής.

Σε ό,τι αφορά τις φορολογικές υποθέσεις, που εντάχθηκαν και στο πρώτο Μνημόνιο προκειμένου να εκκαθαριστούν ώς το τέλος του 2012, το υπουργείο Δικαιοσύνης, με βάση το νέο επικαιροποιημένο πρόγραμμα που υπέβαλε στην τρόικα, φέρνει προς ψήφιση αμέσως μετά το Πάσχα νέες ρυθμίσεις. Σύμφωνα με το νομοσχέδιο, στο εξής οι φορολογικές, τελωνειακές και ασφαλιστικές διαφορές των πολιτών με το Δημόσιο θα επιλύονται εκτός Διοικητικών Δικαστηρίων από ειδική επιτροπή που θα αναλαμβάνει τον ρόλο του διαιτητή. Η επιτροπή θα είναι τριμελής και θα συγκροτείται από συνταξιούχους δικαστικούς, συνταξιούχους του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους και έναν ανώτατο υπάλληλο από τη Σχολή Δημόσιας Διοίκησης ή ένα μέλος του οικείου Δικηγορικού Συλλόγου.

Μόνον στην περίπτωση που η Επιτροπή αποτύχει να επιλύσει τη διαφορά θα επιλαμβάνονται τα Διοικητικά Δικαστήρια και μόνον σε ένα βαθμό, χωρίς έφεση ή άλλα ένδικα μέσα. Με την εφαρμογή των νέων ρυθμίσεων έχει υπολογιστεί ότι θα μειωθούν τουλάχιστον κατά 50% οι υποθέσεις που φθάνουν στη Διοικητική Δικαιοσύνη, ενώ θα συντομευθεί κατά πολύ ο χρόνος εκκαθάρισής τους.

Παράλληλα, σε εφαρμογή τίθεται σχέδιο «Καλλικράτης» στα Διοικητικά Δικαστήρια της χώρας, με αναδιάταξη των δικαστών που υπηρετούν κυρίως σε επαρχιακά δικαστήρια, σε μια προσπάθεια καλύτερης αξιοποίησής τους, εκεί όπου υπάρχουν πραγματικές ανάγκες.

Στο Συμβούλιο της Επικρατείας, που σηκώνει και το μεγάλο βάρος όλων των προσφυγών για επενδύσεις ή δημόσια έργα, προωθείται ρύθμιση ώστε να εκδίδονται οι σχετικές αποφάσεις σε σύντομο χρόνο και να μην καθυστερούν για χρόνια, όπως συνήθως συμβαίνει, μπλοκάροντας επενδύσεις εκατομμυρίων ευρώ με κόστος για την εθνική οικονομία και την ανάπτυξη. Προς αυτήν την κατεύθυνση, όλες οι διαφορές που σχετίζονται με επενδύσεις θα υπάγονται στη διαδικασία της λεγόμενης «πιλοτικής δίκης», δηλαδή της εξέτασης όλου του φακέλου από την Ολομέλεια του Δικαστηρίου, για να επιλύεται η όποια εκκρεμότητα «μια κι έξω».

Σε ό,τι αφορά τον τεράστιο όγκο των αστικών υποθέσεων που φθάνουν στα δικαστήρια, έχει ξεκινήσει με ουσιαστική καθυστέρηση δύο χρόνων η εφαρμογή του θεσμού της διαμεσολάβησης με την εκπαίδευση δικηγόρων που θα αναλάβουν ρόλο διαμεσολαβητή σε Αθήνα, Πειραιά, Θεσσαλονίκη.

Ηδη έχουν εκπαιδευθεί και πιστοποιηθεί 200 δικηγόροι – διαμεσολαβητές, κυρίως στον Πειραιά, ενώ στην εφαρμογή του θεσμού προχωρεί και ο Δικηγορικός Σύλλογος της Αθήνας. Εργο των διαμεσολαβητών είναι η επίλυση όλων των αστικών διαφορών εκτός δικαστηρίων. Δηλαδή υποθέσεων όπως οι εργατικές, οι μισθωτικές, οι διαφορές από συμβάσεις κάθε είδους, αλλά και οι οικογενειακές διαφορές με οικονομικό αντικείμενο –χωρισμός περιουσίας μεταξύ των διαζευγμένων συζύγων– εκτός από τη λύση του γάμου. Για την υπόθεση που θα επιλύεται από τους διαμεσολαβητές –θεσμός που ισχύει από χρόνια σε όλη σχεδόν την Ευρώπη– θα συντάσσεται πρακτικό που θα έχει ισχύ δικαστικής απόφασης, η οποία απλώς θα επικυρώνεται από το δικαστήριο. Οι δικηγόροι – διαμεσολαβητές θα πληρώνονται και οι αμοιβές τους είναι εξασφαλισμένες από τον νόμο.