Τετάρτη 10 Απριλίου 2013

ΞΕΡΕΤΕ ΟΤΙ; (Κρίσιμα θέματα - Σύντομες απαντήσεις)

Επιχειρησιακές συμβάσεις εργασίας σε μικρές επιχειρήσεις
Για να συναφθεί επιχειρησιακή συλλογική σύμβαση εργασίας πρέπει να συνυπογραφεί από το επιχειρησιακό σωματείο ή από ένωση προσώπων που πρέπει να αριθμεί τα 3/5 των εργαζομένων στην επιχείρηση. Η ένωση προσώπων όπως θεσμοθετείται με τις διατάξεις του Ν.4024/2011, διαφοροποιείται σε σχέση με την ένωση προσώπων του άρθρου 1 του ν. 1264/1982, πρώτον διότι έχει αόριστη διάρκεια και δεύτερον διότι έχει το δικαίωμα σύναψης επιχειρησιακής σ.σ.ε. 
 Στην ιδρυτική πράξη της ένωσης προσώπων, πρέπει να αναφέρονται, τουλάχιστον, ο σκοπός και δύο (2) εκπρόσωποι των εργαζομένων. Οι εκπρόσωποι των εργαζομένων αναδεικνύονται κατόπιν εκλογής που διεξάγεται από 3μελή εφορευτική επιτροπή. Για να γίνει συζήτηση και να ληφθεί απόφαση κατά τη συνέλευση, προκειμένου να εκλεγούν με μυστική ψηφοφορία, τα μέλη της εφορευτικής επιτροπής και οι εκπρόσωποι των εργαζομένων, όλα τα μέλη της ένωσης προσώπων θα πρέπει να είναι οικονομικά τακτοποιημένα.
Η ένωση προσώπων σύμφωνα με όσα αναφέρονται ανωτέρω θα πρέπει να απαριθμεί τουλάχιστον πέντε (5) μέλη. Και τούτο διότι σύμφωνα με το ν.1264/1982 στις αρχαιρεσίες για την ανάδειξη των δύο (2) εκπροσώπων, εκλέγονται από τη γενική συνέλευση τα τρία μέλη της εφορευτικής επιτροπής, η οποία διενεργεί τις εκλογές. Μέλος της εφορευτικής επιτροπής δεν μπορεί συγχρόνως να είναι και υποψήφιος για εκπρόσωπος της ένωσης προσώπων.
Συνεπώς για να μπορεί να συναφθεί επιχειρησιακή συλλογική σύμβαση σε μια επιχείρηση πρέπει να έχει τουλάχιστον 5 εργαζόμενους

Υποβολή καταστάσεων προσωπικου
Σύμφωνα με το Ν. 3996 /2011 άρθρο 30 παρ.5 «Αν η επιχείρηση ή εκμετάλλευση αλλάξει νόμιμο εκπρόσωπο ή αν υπάρξει μεταβολή των αποδοχών, ο εργοδότης υποχρεούται να καταθέσει συμπληρωματικούς πίνακεςπροσωπικού μόνο ως προς τα νέα στοιχεία, κατά περίπτωση, εντός δεκαπέντε (15) ημερών από τις πιο πάνω μεταβολές. Σε περίπτωση πρόσληψης νέου εργαζόμενου και σε περίπτωση αλλαγής ή τροποποίησης του ωραρίου ή της οργάνωσης του χρόνου εργασίας, ο εργοδότης υποχρεούται να καταθέσει, γραπτά ή ηλεκτρονικά, συμπληρωματικούς πίνακες προσωπικού μόνο ως προς τα νέα στοιχεία, το αργότερο ως και την ίδια ημέρα πρόσληψης ή της αλλαγής του ωραρίου ή της οργάνωσης του χρόνου εργασίας και πάντως πριν την ανάληψη υπηρεσίας από τους εργαζόμενους.»
Σύμφωνα με τις τελευταίες ρυθμίσεις (μνημόνιο 3 - Ν.4093/2012): Ο εργοδότης υποχρεούται να καταθέσει συμπληρωματικούς πίνακες προσωπικού ως προς τα μεταβληθέντα στοιχεία: α) για την πρόσληψη νέου εργαζομένου, το αργότερο την ίδια ημέρα της πρόσληψης και πάντως πριν την ανάληψη υπηρεσίας από τον εργαζόμενο, β) για την αλλαγή ή τροποποίηση του ωραρίου ή την οργάνωση του χρόνου εργασίας την ίδια μέρα ή το αργότερο εντός δύο (2) εργάσιμων ημερών από την ημέρα αλλαγής ή τροποποίησης του ωραρίου ή της οργάνωσης του χρόνου εργασίας και γ) για την αλλαγή νόμιμου εκπροσώπου της επιχείρησης ή εκμετάλλευσης και για μεταβολή των αποδοχών των εργαζομένων εντός 15 μερών.  

Προστασία μητέρας από απόλυση
Σύμφωνα με το άρθρο 36 του Ν. 3996/2011 «Αναμόρφωση του Σώματος Επιθεωρητών Εργασίας, ρυθμίσεις θεμάτων Κοινωνικής Ασφάλισης και άλλες διατάξεις" (ΦΕΚ 170/ 5-8-2011) το οποίο αντικατέστησε την  παρ. 1 του άρθρου 15 του Ν. 1483/1984 (Α΄ 153)..... «Απαγορεύεται και είναι απόλυτα άκυρη η καταγγελία της σύμβασης ή  σχέσης εργασίας εργαζόμενης από τον εργοδότη της, τόσο κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης της όσο και για το χρονικό διάστημα δεκαοκτώ (18) μηνών μετά τον τοκετό ή κατά την απουσία της για μεγαλύτερο χρόνο, λόγω ασθένειας που οφείλεται στην κύηση ή τον τοκετό, εκτός εάν υπάρχει σπουδαίος λόγος για καταγγελία.

Αμοιβή εργασίας σε ημέρα ρεπό
Η εργασία, που παρέχεται την έκτη ημέρα της εβδομάδος, κατά παράβαση του συστήματος πενθήμερης εργασίας, ανεξάρτητα από τις προβλεπόμενες κυρώσεις, αμείβεται με το καταβαλλόμενο ημερομίσθιο προσαυξημένο κατά 30%. σύμφωνα με το άρθρο 8 του Ν. 3846/2010. Δεν υπάγονται στη διάταξη αυτή οι απασχολούμενοι σε ξενοδοχειακές και επισιτιστικές επιχειρήσεις.
 

Ακυρη σύμβαση εργασίας και αδικαιολόγητος πλουτισμός
Αμοιβή οφείλεται και για την παροχή εργασίας με άκυρη σύμβαση εργασίας. Σ' αυτή την περίπτωση παρ' όλο που δεν υφίσταται νομική υποχρέωση του εργαζόμενου για παροχή εργασίας στον εργοδότη, ο τελευταίος οφείλει αμοιβή για την παρασχεθείσα σ' αυτόν εργασία όχι με την έννοια μισθού αλλά ως αποζημίωση με βάση τις περί αδικαιολογήτου πλουτισμού διατάξεις του άρθρου 904 και επόμενα του Α.Κ. Η αποζημίωση αυτή ισούται με ποσό της ωφέλειας που είχε ο εργοδότης χρησιμοποιώντας εργαζόμενο που δεν μπορούσε να διεκδικήσει μισθό. Έτσι ο εργοδότης υποχρεούται να καταβάλλει στον με άκυρη σύμβαση εργαζόμενο αμοιβή ίση μ' αυτή που θα κατέβαλε σ' άλλο μισθωτό, με τα ίδια προσόντα, για την ίδια εργασία, σε όμοιες συνθήκες, με έγκυρη σύμβαση εργασίας

Συμβάσεις μαθητείας
Σύμφωνα με το άρθρο 74 παρ. 9 του Ν. 3863/10 παρέχεται η δυνατότητα κατάρτισης ειδικής σύμβασης μαθητείας μέχρι ενός (1) ετους, μεταξύ εργοδοτών και νέων ηλικίας από 15 μέχρι 18 χρόνων για την απόκτηση δεξιοτήτων των νέων. Οι νέοι αυτοί μαθητευόμενοι λαμβάνουν το 70% του κατωτάτου ημερομισθίου ή μισθού της εκάστοτε ισχύουσας ΕΓΣΣΕ και ασφαλίζονται στον κλάδο ασφάλισης ασθενείας σε είδος και 1% κατά του κινδύνου ατυχήματος. Για τους έχοντες συμπληρώσει το 16ο έτος της ηλικίας τους η μαθητεία δεν μπορεί να υπερβαίνει τις οκτώ (8) ώρες την ημέρα και τις σαράντα (40) ώρες την εβδομάδα.
Με το Ν.4046/2012 η αμοιβή των μαθητών καθορίστηκε στο 68% των κατώτατων μισθών και ημερομισθίων της Εθνικής Γενικής Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας, όπως αυτά προβλέπονταν και ίσχυαν την 1/1/2012 .


Άδεια θανάτου συγγενούς
Με το άρθρο 9 της ΕΓΣΣΕ 2002-2003 θεσπίστηκε η άδεια (2) ημερών για θάνατο συγγενούς 1ου βαθμού (συζύγου γονέων αδερφών και τέκνων). Με το άρθρο 8 της ΕΓΣΣΕ 2010 - 2011 - 2012 η άδεια αυτή επεκτείνεται όχι μόνο στους εξ αίματος συγγενείς αλλά και στους εξ αγχιστείας συγγενείς στην ίδια γραμμή και στον ίδιο βαθμό.


Απασχόληση εργαζομένου κατά τη διάρκεια της κανονικής άδειας του
Σύμφωνα με την παρ. 2 του άρθρου 5 του ΑΝ 539/45 «Περί χορηγήσεως κατ’ έτος εις τους μισθωτούς αδειών μετ’ αποδοχών», απαγορεύεται η κατά τη διάρκεια άδειας απασχόληση μισθωτού με έμμισθη εργασία. Στον μισθωτό που ο ίδιος κατά τη διάρκεια της άδειας του απασχολείται σε μία τέτοια εργασία ο νέος εργοδότης δικαιούται να μην καταβάλει αμοιβή.
 Σε περίπτωση όμως που ο ίδιος ο εργοδότης δεν χορηγήσει την κανονική άδεια σε εργαζόμενο εκ προθέσεως, αλλά εξαναγκάζει αυτόν να εργασθεί, τότε η ενέργειά του αυτή συνιστά πταίσμα κατά την έννοια του άρθρου 330 του ΑΚ (ΑΠ 1012/72, ΑΠ 774/80 κ.λπ.) και τιμωρείται με τις διατάξεις του άρθρου 5 παρ. 7 του ΑΝ 539/45, πλέον της υποχρεώσεώς του να καταβάλει στον μισθωτό αυξημένες τις αποδοχές των ημερών αδείας κατά 100%, σύμφωνα με το άρθρο 3 του ΝΔ 3755/57.

Αποζημίωση απόλυσης – Χρόνος καταβολής
Εφόσον δεν καταβληθεί ολόκληρο το ποσό άμεσα, ο εργοδότης έχει το δικαίωμα σύμφωνα με το Ν. 3863/2010, αρ. 74, να την καταβάλλει σε δόσεις ως εξής: Κατά την απόλυση προκαταβολή ίση με δύο μηνιαίους μισθούς και το υπόλοιπο σε διμηνιαίες δόσεις μέχρι την εξόφληση της.

Κατάτμηση άδειας
Επιτρέπεται κατ΄ εξαίρεση η κατάτμηση του χρόνου της κανονικής άδειας σε δύο περιόδους, λόγω σοβαρής ή επείγουσας ανάγκης της επιχείρησης εκ των οποίων η πρώτη θα διαρκεί τουλάχιστον (6) ημέρες. Η κατάτμηση πρέπει να εγκριθεί από τις αρμόδιες υπηρεσίες του ΣΕΠΕ, μετά από αίτημα του εργοδότη.
Με το Ν. 3846/2010 η άδεια μπορεί να δοθεί και σε περισσότερες των δύο περιόδων εκ των οποίων η μία να διαρκεί τουλάχιστον δέκα ημέρες για την πενθήμερη εργασία ή δώδεκα ημέρες για την εξαήμερη εργασία, μετά από άιτημα του εργαζόμενου προς τον εργοδότη χωρίς την έγκριση του ΣΕΠΕ.
Με το Ν.4093/2012 (μνημόνιο  3):  Ειδικά, σε περιπτώσεις επιχειρήσεων που απασχολούν τακτικό και εποχικό προσωπικό και  παρουσιάζουν ιδιαίτερη σώρευση εργασίας που οφείλεται στο είδος ή στο αντικείμενο εργασιών τους, σε συγκεκριμένη χρονική περίοδο του έτους, για το τακτικό προσωπικό, ο εργοδότης δύναται να χορηγεί το τμήμα της αδείας των 10 εργασίμων ημερών επί πενθημέρου ή 12 επί εξαημέρου, οποτεδήποτε εντός του ημερολογιακού έτους.
Αποζημίωση για εκτός έδρας απασχόληση

ΕΚΤΟΣ ΕΔΡΑΣ ΧΩΡΙΣ ΤΡΟΦΗ ΚΑΙ ΚΑΤΟΙΚΙΑ
1 ημερ/σθιο ή 1/25 μισθού
ΕΚΤΟΣ ΕΔΡΑΣ ΜΕ ΤΡΟΦΗ ΚΑΙ ΚΑΤΟΙΚΙΑ
¼ του ημερ/σθιου ή του 1/25 του μισθού
ΕΚΤΟΣ ΕΔΡΑΣ ΜΕ ΤΡΟΦΗ ΜΟΝΟ
½ του ημερ/σθιου ή του 1/25 του μισθού
ΕΚΤΟΣ ΕΔΡΑΣ ΜΕ ΚΑΤΟΙΚΙΑ ΜΟΝΟ
4/5 του ημερ/σθιου ή του 1/25 του μισθού
Εκτός έδρας απασχόληση δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι προσφέρουν οι μισθωτοί που είναι υποχρεωμένοι από τη σύμβαση αλλά και τη φύση της εργασίας να προσφέρουν εργασία σε διάφορους τόπους μακριά από την έδρα τους (π.χ. οι εμπορικοί αντιπρόσωποι, οδηγοί διεθνών μεταφορών). Από την κοινή Υπουργική Απόφαση των Υπουργών Οικονομικών & Εργασίας 21091/2090/46 που ισχύει και καθορίζει τα της εκτός έδρας εργασίας των μισθωτών, προκύπτει ότι για την ύπαρξη εκτός έδρας εργασίας απαιτείται διανυκτέρευση του μισθωτού στον εκτός έδρας τόπο. Ως διανυκτέρευση θεωρείται η παραμονή ή κίνηση του μισθωτού σε τόπο εκτός της έδρας κατά τη διάρκεια της νύχτας δηλαδή από τη δύση μέχρι την ανατολή του ηλίου ή κατά το μεγαλύτερο διάστημα της νύχτας.

Αποζημίωση λόγω συνταξιοδότησης εργαζομένου.
Μισθωτοί γενικά (υπάλληλοι, εργατοτεχνίτες, υπηρέτες), εφόσον αποχωρούν από την εργασία τους και έχουν τις προϋποθέσεις πλήρης συνταξιοδοτήσεως λόγω γήρατος δικαιούνται να λάβουν το 50% της οριζόμενης για την καταγγελία της σύμβασης αποζημίωσης. Εάν έχουν και επικουρική ασφάλιση (σύνταξη από επικουρικό) τότε η αποζημίωση περιορίζεται στο 40%. (άρθρο 8 Ν. 3198/55).
Ο εργοδότης προκειμένου για μισθωτούς που έχουν την υπαλληλική ιδιότητα και συγκεντρώνουν τις προϋποθέσεις για πλήρη σύνταξη γήρατος, έχει το δικαίωμα καταγγελίας της σύμβασης εργασίας με καταβολή όχι ολόκληρης της προβλεπόμενης αποζημίωσης, αλλά μόνο το 40% ή 50% αυτής, ανάλογα αν έχουν δικαίωμα ή όχι επικουρικής σύνταξης. Προκειμένου για εργατοτεχνίτες, ο εργοδότης που καταγγέλλει τη σύμβαση εργασίας τους, οφείλει να τους καταβάλει ολόκληρη τη σχετική αποζημίωση.

Απόλυση εργαζομένου στη διάρκεια ασθένειας
Δεν απαγορεύεται η καταγγελία της εργασιακής σχέσης εκ μέρους του εργοδότη, κατά τη διάρκεια της ασθενείας του μισθωτού, εκτός βέβαια αν διαφορετικά ορίζεται σε ειδικές διατάξεις νόμων, διαταγμάτων, υπουργικών αποφάσεων, ΣΣΕ ή ΔΑ ή στην ατομική σύμβαση εργασίας, αρκεί να τηρηθούν οι νόμιμες διατυπώσεις (έγγραφη καταγγελία – καταβολή αποζημιώσεως) και να μη γίνεται αύτη κατά κατάχρηση δικαιώματος, όπως ορίζει αυτή το άρθρο 281 ΑΚ (ΑΠ 288/66 – 770/89 – Πρωτ. Αθ. 6082/53 – 18867/62).

Άδεια σε μονογονεϊκές οικογένειες
Το άρθρου 7 της Ε.Γ.Σ.Σ.Ε. 2002-2003 προβλέπει ότι, στους εργαζόμενους (-ες), που έχουν χηρέψει και στον άγαμο (η) γονέα, που έχουν την επιμέλεια του παιδιού, χορηγείται άδεια με αποδοχές έξι (6) εργασίμων ημερών το χρόνο, πέραν αυτής που δικαιούται από άλλες διατάξεις.  Γονέας με τρία (3) παιδιά ή περισσότερα, δικαιούται άδεια οκτώ (8) εργάσιμων ημερών.
Η άδεια αυτή χορηγείται λόγω αυξημένων αναγκών φροντίδας των παιδιών ηλικίας μέχρι δώδεκα (12) ετών συμπληρωμένων, χορηγείται εφάπαξ ή τμηματικά μετά από συνεννόηση με τον εργοδότη, σύμφωνα με τις ανάγκες του γονέα και δεν πρέπει να συμπίπτει χρονικά με την αρχή ή το τέλος της ετήσιας κανονικής άδειας.

Άδεια αναπήρων
Σύμφωνα με την απόφ. 2065/89 Υπ. Εργασίας, τα ανάπηρα εργαζόμενα άτομα που υπάγονται στις διατάξεις του Ν. 1646/86, δικαιούνται από τον εργοδότη τους κάθε ημερολογιακό έτος, άδεια με αποδοχές έξι (6) εργάσιμων ημερών επί πλέον της κανονικής άδειας που δικαιούνται, σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις, κάθε φορά.

Άδεια λοχείας και προϋπηρεσία
Η άδεια λοχείας χορηγείται υποχρεωτικά και ο χρόνος αυτής θεωρείται ως πραγματική υπηρεσία του μισθωτού. Στην προϋπηρεσία προσμετράται ολόκληρος ο χρόνος της πραγματικής υπηρεσίας, αλλά και ο χρόνος της νόμιμης αναστολής της σύμβασης εργασίας (Υπ. Εργασ. 117887/5787/29-11-68).

Άδεια για παρακολούθηση της σχολικής επίδοσης των παιδιών
Η Άδεια απουσίας για παρακολούθηση της σχολικής πορείας των παιδιών ορίζεται σε 4 τέσσερις ημέρες το χρόνο για κάθε παιδί. Χρήση κάνει ο ένας από τους δύο γονείς. Αυτά προβλέπονται από την Εθνική Γενική Συλλογική Σύμβαση 2008 – 2009 άρθρ. 4.

Ομαδικές απολύσεις – Όρια απολύσεων
Με το Ν. 3863/2010 τα όρια απολύσεων προκειμένου οι απολύσεις να μη χαρακτηρισθούν ομαδικές καθορίζονται ως εξής:
1) Μέχρι έξι εργαζόμενους για επιχειρήσεις που απασχολούν από είκοσι μέχρι εκατόν πενήντα εργαζόμενους.
2) Ποσοστό πέντε (5%) του προσωπικού και μέχρι τριάντα εργαζόμενους για επιχειρήσεις που απασχολούν πάνω από εκατόν πενήντα εργαζόμενους.

Δοκιμαστική περίοδος εργαζομένων και αποζημίωση απόλυσης
Με το Ν.3899/10 η δοκιμαστική περίοδος των υπαλλήλων αυξήθηκε από δύο σε δώδεκα μήνες. Εάν ο εργαζόμενος απολυθεί πριν τη συμπλήρωση 12/μηνης απασχόλησης στον ίδιο εργοδότη δεν δικαιούται αποζημίωσης. Αυτά ισχύουν για τους εργαζόμενους με απόλυση μετά τις 17/12/2010, ημέρα εφαρμογής του παραπάνω νόμου.

Αμοιβή πρακτικής άσκησης μαθητών σχολών ΟΑΕΔ
Η επιδότηση της πρακτικής άσκησης συγχρηματοδοτείται στο πλαίσιο του ΕΣΠΑ από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» με την αρ. Α50462/25-8-2010 Απόφαση Ένταξης Πράξης. Τα τελευταία χρόνια η πρακτική άσκηση των μαθητών επιδοτείτο με 6 ευρώ την ημέρα. Πρόσφατα, o ΟΑΕΔ με την αρ. 4301/40/26-10-2010 Απόφαση του Δ.Σ. αύξησε το ποσό της επιδότησης από 6 σε 12 ευρώ ανά ημέρα πρακτικής άσκησης που θα ισχύει από 1/1/2011. Η επιδότηση μπορεί να καταβάλλεται είτε στον εργοδότη είτε απευθείας στον μαθητή.
Παράλληλα, η αμοιβή του ασκούμενου μαθητή ανέρχεται πλέον στο 70% του κατώτατου μισθού που ορίζει η Εθνική Γενική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας (ΕΓΣΣΕ) και για τα τέσσερα εξάμηνα πρακτικής άσκησης. (αρ. 1186/Δ5.4/24-1-2011 ΚΥΑ Υπουργείου Παιδείας, και Υπουργείου Εργασίας (ΦΕΚ 119/Β/8-2-2011).
Πριν την ισχύ της νέας απόφασης οι μαθητές αμείβονταν με το 50% του κατώτατου μισθού το α΄ εξάμηνο, με 60% το β΄ εξάμηνο, με 80% το γ΄ και με 100% το τελευταίο εξάμηνο.(ΚΥΑ 40146/2007).
Τα ως άνω νέα ποσοστά θα ισχύουν για τους μαθητές της Α’ τάξης των ΕΠΑΣ Μαθητείας ΟΑΕΔ, σχολικού έτους 2010 – 2011 και εφεξής από την ημερομηνία δημοσίευσης της απόφασης, ενώ για τους μαθητές Β’ τάξης σχολικού έτους 2010 – 2011 τα παλαιά ποσοστά αμοιβής θα ισχύουν μέχρι 30/6/2011.


Γονική άδεια σε άγαμες μητέρες και μονογονείς
Στην άγαμη μητέρα και στους μονογονείς γενικά εργαζόμενους στον ιδιωτικό τομέα, χορηγείται γονική άδεια χωρίς αποδοχές  για την ανατροφή του παιδιού, διάρκειας έως 8 μήνες μέχρι το παιδί να συμπληρώσει την ηλικία των έξι  ετών (άρθρο 5 του Ν. 1483/84,ΦΕΚ Α’ 153/8-10-1984, όπως συμπληρώθηκε και επεκτάθηκε με το άρθρο 25 του ν. 2639/98, ΦΕΚ Α’ 205/2-9-1998 και τροποποιήθηκε με το άρθρο. 7 του Ν. 4075/2012).
ergasiaka

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου