Δευτέρα 15 Οκτωβρίου 2012

Οι Κούρδοι ξανά/Ο πόλεμος στη Συρία ανέδειξε ξανά το κουρδικό πρόβλημα.

Τρία περίπου εκατομμύρια Κούρδοι στη Συρία που καταπιέζονταν για χρόνια, άδραξαν την ευκαιρία για να οργανώσουν τη δική τους αυτόνομη περιοχή στη βόρεια Συρία. Κουρδικές σημαίες κυματίζουν ήδη στα κυβερνητικά κτήρια της περιοχής αυτής ενώ και η κουρδική γλώσσα άρχισε να διδάσκεται στα σχολεία. Οι Κούρδοι της Συρίας δεν συμμετέχουν στην εξέγερση εναντίον του Μπασάρ Αλ Άσαντ, αλλά προετοιμάζονται στρατιωτικά για τη μάχη που θα δοθεί μετά την πτώση του από τις διάφορες ομάδες που θα προσπαθήσουν να ελέγξουν τη Συρία.
Στην προετοιμασία τους αυτή έχουν τη βοήθεια των Κούρδων του Ιράκ, οι οποίοι τους εκπαιδεύουν στρατιωτικά και τους παρέχουν κάθε βοήθεια για να ξεπεράσουν τις διαφορές μεταξύ τους και να οργανωθούν πολιτικά. Παράλληλα το κόμμα Δημοκρατική Ένωση (ΡΥD) φαίνεται να έχει αναπτύξει στενούς δεσμούς και με το Κουρδικό Εργατικό Κόμμα της Τουρκίας, το ΡΚΚ.

Πάντως οι προσπάθειες των Κούρδων της Συρίας στηρίζονται κατά κύριο λόγο από τον Κούρδο ηγέτη, πρόεδρο της αυτόνομης περιοχής του βορείου Ιράκ, Μασούτ Μπαρζανί. Ταυτόχρονα το μοντέλο διοίκησης που φαίνεται να υιοθετούν οι Κούρδοι της Συρίας είναι αυτό της αυτονομίας που απολαμβάνουν ήδη οι Κούρδοι του Ιράκ. Θα πρέπει να υπενθυμίσουμε εδώ ότι στο βόρειο Ιράκ έχουν βρει καταφύγιο και οι αντάρτες του ΡΚΚκαι από εκεί οργανώνουν τις πολεμικές τους επιχειρήσεις εναντίον της Τουρκίας.

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι οι Κούρδοι του Ιράκ, της Τουρκίας, της Συρίας αλλά και του Ιράν, αποβλέπουν μακροπρόθεσμα στη δημιουργία του δικού τους εθνικού κράτους. Για πρώτη φορά από το τέλος του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου, τότε που οι Μεγάλες Δυνάμεις είχαν αναγνωρίσει στην αρχή τη δημιουργία κουρδικού κράτους αλλά στο τέλος πρόδωσαν τους Κούρδους για τα δικά τους συμφέροντα, σήμερα παρουσιάζονται ευνοϊκές οι συνθήκες για την ενοποίηση των κουρδικών περιοχών και τη δημιουργία του δικού τους κράτους. Η Ουάσινγκτον προστατεύει τους Κούρδους του Ιράκ και τους θεωρεί ως τον πιο σίγουρο στρατηγικό της σύμμαχο στην περιοχή. Είναι γι’ αυτό τον λόγο που ουσιαστικά έχει εμποδίσει την Τουρκία να επέμβει και να καταστρέψει τις βάσεις του ΡΚΚπου βρίσκονται στο όρος Καντίλ του βορείου Ιράκ. Φαίνεται επίσης ότι και το Ισραήλ έχει αναπτύξει σχέσεις με τους Κούρδους σε μια προσπάθεια να αποκτήσει κάποιους σταθερούς συμμάχους στην ταραγμένη Μέση Ανατολή.

Οι μαρξιστικές καταβολές κάποιων από τις οργανώσεις των Κούρδων, ιδιαίτερα του ΡΚΚ, δεν εμποδίζουν τέτοιου είδους συμμαχίες.

Βεβαίως οι χώρες που επηρεάζονται από το κουρδικό κίνημα για τη δημιουργία ανεξάρτητου κουρδικού εθνικού κράτους, κυρίως η Τουρκία και το Ιράν, αλλά και το Ιράκ και η Συρία, θα αντιδράσουν έντονα σε αυτήν την προσπάθεια. Δεν είναι τυχαίο που η Τουρκία κάνει λόγο τον τελευταίο καιρό για επέμβασή της στη Συρία, ιδιαίτερα μετά τον θάνατο πέντε ανθρώπων στη μεθοριακή κωμόπολη Ακτσάκαλε, από οβίδα που εκτοξεύθηκε από το συριακό έδαφος. Και ενώ επικαλείται ως λόγο μιας τέτοιας πιθανής επέμβασης το ανθρωπιστικό πρόβλημα που δημιουργούν οι Σύροι πρόσφυγες στο έδαφός της, στην ουσία αυτό που επιδιώκει είναι να προλάβει τη δημιουργία ενός αυτόνομου Κουρδιστάν στο συριακό έδαφος, όπως αυτό συνέβη στο Ιράκ. Εξάλλου η Άγκυρα φαίνεται να προχωρεί σε ανοίγματα στους Κούρδους και μάλιστα στο χώρο των τουρκικών ελίτ υψώνονται και φωνές που ευνοούν διαπραγματεύσεις με το ίδιο το ΡΚΚκαι τον φυλακισμένο ηγέτη του Αμπντουλάχ Οτσαλάν. Χαρακτηριστικό είναι επί του προκειμένου πρόσφατο άρθρο που δημοσίευσε σε τουρκική εφημερίδα ο πολύς Τούρκος δημοσιογράφος Μεχμέτ Αλί Μπιράντ, στο οποίο υποστηρίζει διαπραγματεύσεις με τον Οτσαλάν.

Αν και οι παρούσες συνθήκες ευνοούν τους Κούρδους, τίποτε δεν είναι εξασφαλισμένο γι’ αυτούς, αφού κανείς δεν ξέρει ποιες θα είναι οι εξελίξεις στην περιοχή και ειδικά στη Συρία, όπως και πώς θα διαμορφωθούν οι συμμαχίες στην περιοχή, τοπικές, αλλά και διεθνείς, και γενικότερα οι πολιτικοί, οικονομικοί και πολιτιστικοί άξονες που συνδέουν τη Μέση Ανατολή με τη Δύση.

· Ο Στέφανος Κωνσταντινίδης είναι καθηγητής Πολιτικών Επιστημών στο Κεμπέκ του Καναδά και επιστημονικός συνεργάτης του Πανεπιστημίου Κρήτης.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου