Η Μέρκελ ποντάρει στην σωτηρία της Ελλάδος για να …γλιτώσει την Ισπανία

Είναι αλήθεια ό,τι δεν τρέφαμε μεγάλες προσδοκίες από την επίσκεψη της κας  Μέρκελ στην Αθήνα. Όχι μόνο γιατί η Γερμανίδα Καγκελάριος ήταν από τους αρχιτέκτονες της πολιτικής που εφαρμόζεται στη χώρα μας από το 2010, αλλά γιατί  μια σύντομη επίσκεψη δεν προσφέρεται για …ανατροπές. Παρ΄ όλα αυτά, οι δημόσιες τοποθετήσεις της κας Μέρκελ μπορεί να μην ήταν αυτές που ανέμεναν  οι …αισιόδοξοι, ουδεμία σχέση όμως είχαν με το παλαιότερα αυστηρό της ύφος.

 Η δήλωση που δεν …έγινε

Βέβαια, πολλοί  περίμεναν από την κα Μέρκελ να προβεί σε μια σαφή δήλωση στήριξης. Αντ’ αυτής, η Γερμανίδα Καγκελάριος επανέλαβε τη γνωστή της θέση ο, τι δηλαδή,  εύχεται και ελπίζει για την

παραμονή μας στο ευρώ.

Αυτά δημοσίως, γιατί στις κατ΄ ιδίαν  συναντήσεις το κλίμα ήταν εντελώς διαφορετικό. Δημοσίως η Γερμανίδα Καγκελάριος είπε τόσα, όσα μπορούν, στη φάση αυτή, να κατανοήσουν οι ψηφοφόροι της. Άλλωστε οι σοβαρές και μεγάλες χώρες, δεν αλλάζουν γραμμή από τη μιά στιγμή στην άλλη. Η μεταστροφή θέλει χρόνο για να διασώζονται τα προσχήματα.

 Όταν μιλάει η εικόνα

Όμως, πέραν των δηλώσεων, πολλές φορές η τηλεοπτική εικόνα τα μαρτυρά όλα. Ο …ρομαντικός περίπατος Μέρκελ-Σαμαρά από την Ηρώδου Αττικού  στους κήπους του Προεδρικού Μεγάλου, λέει  πολύ περισσότερα από χίλιες δηλώσεις. Γιατί δείχνει δυο πολιτικούς να συζητάνε σε εντελώς χαλαρή ατμόσφαιρα σοβαρά ζητήματα  κάτι που πρωτίστως προϋποθέτει εμπιστοσύνη. Ο συμβολισμός είναι τεράστιος, η εικόνα καταλυτική και το μήνυμα άμεσο και ισχυρό.

Μέρκελ και Σαμαράς, φαίνεται να  έχουν καταλήξει σ΄ ένα modus vivendi.   Η κα Μέρκελ αντιλαμβάνεται ό,τι ο Έλληνας Πρωθυπουργός προσπαθεί. Επί πλέον βλέπει ότι συνομιλεί μ’ έναν άνθρωπο  που ξέρει τα προβλήματα και δείχνει αποφασισμένος να επιτύχει. Γνωρίζει ότι η κοινωνία έχει υπερβεί τα όρια της. Καταλαβαίνει ότι χρειάζεται ελπίδα. Έτσι, όχι μόνον έκανε αναφορά στις δυσκολίες που περνά ο ελληνικός λαός (αυτό ήταν μήνυμα και προς το εσωτερικό της), αλλά για πρώτη φορά έβαλε στο δημόσιο λόγο της τις λέξεις «ανάπτυξη» και «φώς στην άκρη του τούνελ». Από την άλλη, ο Έλληνας Πρωθυπουργός, κατανοεί  ότι η Γερμανίδα Καγκελάριος, δεν μπορεί να ανασκευάσει δημοσίως, όσα υποστήριζε έως προσφάτως. Θα τη διευκολύνει στη μεταστροφή της προσφέροντας επιχειρήματα. Και ποιά είναι τα επιχειρήματα αυτά. Πρώτον, ό,τι η Ελλάδα σημειώνει πρόοδο, κάτι που  το επισημαίνουν όλοι. Δεύτερον, να μπει ένα τέλος σ΄αυτή τη δαιμονοποίηση της χώρας και των Ελλήνων και στις παράλογες απαιτήσεις της τρόϊκα. Ο ελληνικός λαός έχει «ματώσει», οι θυσίες του αξίζουν σεβασμού και δικαιούται να ελπίζει. Τρίτον, να ενισχύσει την αξιοπιστία, δηλαδή, αυτά που αναλαμβάνουμε, τα φέρουμε σε πέρας.

Προσαρμογή με ανάπτυξη

Κατά τη διάρκεια των συζητήσεων επισημάνθηκε, με έμφαση από την ελληνική πλευρά, ό,τι όχι μόνο δεν έχει εντάσεις στις διαρθρωτικές αλλαγές, αλλά αντίθετα «έχει πολύ πιό φιλόδοξους στόχους απ’ αυτούς που θέτει η τρόϊκα».

Υπογραμμίστηκε μάλιστα, ότι ενώ η Τρόϊκα ζητάει αλλαγές από την Κυβέρνηση, δεν της δίνει την ευκαιρία και το χρόνο να τις πραγματοποιήσει κάτι που θα περιόριζε την ανάγκη λήψης μέτρων  εισπρακτικού χαρακτήρα,  τα οποία επιβαρύνουν το κοινωνικό σύνολο.

Η μονoδιάστατη επιμονή στη λιτότητα οδήγησε στα σημερινά αδιέξοδα. Έτσι, λοιπόν, στο μοντέλο πρώτα δημοσιονομική προσαρμογή, δηλαδή λιτότητα, και στη συνέχεια ανάπτυξη, θα ενισχυθεί  με μια ισχυρή αναπτυξιακή διάσταση, που τόσο έλειψε και η απουσία της όξυνε το φαύλο κύκλο της ύφεσης.

Η στρατηγική της κυβέρνησης  συμπυκνώνεται ως εξής: «δημοσιονομική προσαρμογή  με ανάπτυξη».  Αυτό, σημαίνει ό,τι , παράλληλα με τη μείωση των ελλειμμάτων, την προώθηση των  διαρθρωτικών αλλαγών που θα απελευθερώσουν την οικονομία και θα βελτιώσουν την ανταγωνιστικότητα, θα στηριχθούν αναπτυξιακές πολιτικές για να ανακοπεί  η ύφεση, Να έχουμε ορατά σημάδια ανάκαμψης που θα προετοιμάσουν το έδαφος για την ανάπτυξη.

Ποντάρουν  στην επιτυχία της Ελλάδος.

Αν η Ελλάδα καταφέρει να στείλει στις αγορές ισχυρά σημάδια ανάκαμψης,  αυτό θα έχει θετικές επιπτώσεις στο σύνολο της Ευρώζωνης.

Ένα τέτοιο γεγονός, αναμφίβολα, θα χαλαρώσει τις πιέσεις στις  οικονομίες του χειμαζομένου Νότου και πιθανότατα θα επαναφέρει τα επιτόκια  (σε Ισπανία και Ιταλία) σε ανεκτά επίπεδα.

Μια σταδιακή αποκλιμάκωση των επιτοκίων, με την παράλληλη ενεργοποίηση του ESM και τη διακηρυγμένη πρόθεση του Μάριο Ντράγκι να κάνει «whatever it takes» για τη σωτηρία του ευρώ, εκτιμάται ότι θα εξασφαλίσει την πρόσβαση και την παραμονή της Ισπανίας (πρωτίστως) και της Ιταλίας (δευτερευόντως) στις αγορές!

Τουτέστιν,  η κα Μέρκελ σε μια προεκλογική χρονιά, δεν θα βρεθεί στην ιδιαίτερα δύσκολη θέση να προσπαθήσει να πείσει τους βουλευτές της και δικαιολογήσει στους ψηφοφόρους ένα ακόμα πακέτο (δηλαδή χρήματα του Γερμανού φορολογούμενου) για τη σωτηρία του σπάταλου Νότου.

Είναι προφανές ό,τι αυτό συνιστά μια μείζονα στρατηγική ανατροπή. Η πολιτική της Καγκελαρίας δεν ποντάρει πλέον στην αποπομπή, αλλά επενδύει στη επιτυχία της Ελλάδος. Και η επιτυχία της Ελλάδος, θα της …κοστίσει  λιγότερα, χώρια που θα ενισχύσει και το ηγετικό της προφίλ!

«Θα τα βρούμε…»

Κατά τη διάρκεια των συζητήσεων, η κα Μέρκελ ζήτησε από την ελληνική πλευρά να κλείσει το ταχύτερο δυνατό όλες τις εκκρεμότητες με τα μέτρα και τις αναληφθείσες δεσμεύσεις  και  «θα τα βρούμε».

Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να θεωρείται  δεδομένη η εκταμίευση της δόσης των 31,5 δις εντός του Νοεμβρίου.

Παράλληλα, η κα Μέρκελ έδειξε πρόθυμη να συζητήσει και το ζήτημα της επιμήκυνσης.

Η ελληνική πλευρά φαίνεται να μην επιθυμεί να εμπλακεί στη διαμάχη της ΕΕ με το ΔΝΤ όσον αφορά στις εκτιμήσεις του Ταμείου για τη βιωσιμότητα του χρέους. Όμως, ούτως ή άλλως, μια  απόφαση για «κούρεμα» και του επισήμου χρέους ίσως απασχολήσει τα θεσμικά όργανα, αν το ΔΝΤ επιμείνει στην άποψή του.

Η κα Μέρκελ έδειξε ενδιαφέρον και για την προώθηση των διμερών οικονομικών σχέσεων για αυτό και οργανώθηκε η συνάντηση στο Χίλτον.

Όμως, συζητήθηκε και το ζήτημα της εξεύρεσης πόρων (πέραν της δόσης των 31.5 δις) οι οποίοι θα διοχετευθούν στην  αγορά για την ενίσχυση της ρευστότητας. Αφ΄ενός μεν για εξοφληθούν οι ληξιπρόθεσμες οφειλές  του δημοσίου προς τους ιδιώτες, αφ΄ ετέρου για να στηριχθούν αναπτυξιακές πολιτικές.

Αυτή, ίσως, είναι η  μεγάλη κίνηση που σχεδιάζουν για να αλλάξει το κλίμα…

Του Κώστα Ροδινού