Τρίτη 18 Σεπτεμβρίου 2012

Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής: Διάγνωση & Αντιμετώπιση

mathites_kourasmenoi_thumb_medium200_150

Έχει το παιδί μου ΔΕΠΥ;
Ενδείξεις για να καταλάβετε αν το παιδί μπορεί να έχει διαταραχή ελλειμματικής προσοχής και ο δρόμος για τη διάγνωση.

Βιντεο 




Το παιδί μου έχει ΔΕΠΥ. Τι να κάνω;
ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ ΣΥΣΤΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΓΟΝΕΙΣ
Η σταθερή- κοινή πορεία αντιμετώπισης και συμπεριφοράς και από τους δυο γονείς είναι καθοριστική.
Θέστε σαφή όρια και κανόνες (το παιδί έχει ανάγκη να γνωρίζει μέχρι που μπορεί να φτάσει και ποια θα είναι τα αποτελέσματα της συμπεριφοράς του)
Η συνέπεια και η σταθερότητα από μέρους σας στους κανόνες είναι σημαντική.
Ο χώρος μελέτης πρέπει να είναι συγκεκριμένος, μεγάλος και αφαιρετικός.
Στο γραφείο τοποθετείται μόνο ένα μάθημα τη φορά και μόνο τα απαραίτητα αντικείμενα.

Η μελέτη στο σπίτι πρέπει να είναι οργανωμένη και γεμάτη διαλείμματα.
Ξεκινήστε με τα μαθήματα που απαιτούν απομνημόνευση.
Επανατροφοδοτείτε το παιδί συχνά και άμεσα.
Επαινείτε τη συγκεκριμένη λειτουργική συμπεριφορά άμεσα.
Οι τιμωρίες πρέπει να διατυπώνονται σε ήρεμο τόνο, να είναι άμεσες και κατανοητές στο παιδί.
Οι σωματικές τιμωρίες δεν έχουν καμία αποτελεσματικότητα.
Εστιαστείτε στην επιθυμητή  συμπεριφορά, όχι σε αυτή που θέλετε να σταματήσει.
Οι απαιτήσεις σας πρέπει να είναι προσαρμοσμένες στις δυνατότητες του παιδιού όχι στις δικές σας.
Πρέπει να είστε ακριβείς σε αυτό που ζητάτε από το παιδί. Ποτέ δεν δίνουμε πολύπλοκές οδηγίες. Στα μικρότερα παιδιά μια εντολή τη φορά.
Προσέχω τη διατύπωση των οδηγιών- εντολών. Ποτέ με ερωτηματικό τρόπο και ποτέ με την τηλεόραση- υπολογιστή ανοιχτό.
Διασπάστε το παιδί πριν από μια δύσκολη δραστηριότητα. Αν δεν το κάνετε εσείς, θα το κάνει μόνο του.
Οι εξωσχολικές δραστηριότητες του πρέπει να είναι όσο τον δυνατόν πιο ομαδικές.
Καλό είναι να εκτονώνεται το παιδί φυσικά (κολύμπι, στάδιο,..)
Το ωράριο του ύπνου και της διατροφής πρέπει να είναι σταθερό.
Παζλ, σκάκι, και γενικότερα παιχνίδια και δραστηριότητες που ασκούν την συγκέντρωση της προσοχής ενδείκνυνται.
Αναθέστε του δουλειές στο σπίτι (καθάρισμα δωματίου, πλύσιμο πιάτων,..)
Το δωμάτιο του παιδιού πρέπει να είναι οργανωμένο με συγκεκριμένες θέσεις για τα αντικείμενα.
Η ύπαρξη πίνακα ανακοινώσεων μέσα στο δωμάτιο, όπου τοποθετούνται σημαντικά χαρτιά ή υπενθυμίσεις δραστηριοτήτων είναι βοηθητική για την οργάνωση του παιδιού.
Ασκήσεις υπευθυνότητας και οργάνωσης πρέπει να αποτελούν μέρος της καθημερινότητας των παιδιών (λίστα με ψώνια στο σούπερ μάρκετ, επιλογή από το προηγούμενο βράδυ των ρούχων, προετοιμασία τσάντας βάση του προγράμματος του,.. )
Ασκήσεις προσανατολισμού και κατευθύνσεων στο χώρο όπου δραστηριοποιείται το παιδί και γενίκευση των ασκήσεων σε άγνωστα περιβάλλοντα είναι απαραίτητες για τη βελτίωση της οπτιχωρικής του αντίληψης.
Η θεατρική – μουσική έκφραση και ο χορός ενδείκνυνται για τη βελτίωση της αυτοέκφρασης και του οπτικο-κινητικού συντονισμού.
Η ύπαρξη κάρτας αυτοδιαχείρησης συμπεριφοράς ( σχολείο- σπίτι) είναι ιδιαίτερα αποτελεσματική.
Απαραίτητη είναι η συχνή επικοινωνία με τον εκπαιδευτικό ( συνέχεια προγράμματος στο σχολείο και αντίθετα)
Αν τα μαθήματα και οι φωτοτυπίες είναι φορτωμένα, τα χωρίζω σε μικρότερες ενότητες.
Τα μαθήματα τα μαθαίνουμε με σχεδιαγράμματα. Την έκθεση το ίδιο.  Μεγάλα κεφάλαια τα διαβάζουμε τμηματικά υπογραμμίζοντας τα κύρια σημεία.
Τεστάκια απομνημόνευσης και σειροθέτησης  είναι ιδιαίτερα ευεργετικά.
Ασκήσεις απομαγνητοφώνησης, καραόκε  για τα Σαββατοκύριακα είναι πολύ καλές για την ενίσχυση της οπτικής και ακουστικής μνήμης και συγκέντρωσης.
Ενισχύστε τον επικοινωνιακό τομέα. Η ύπαρξη φίλων είναι σημαντική.
Απενοχοποιείστε τον εαυτό σας, δεν ευθύνεστε για την ύπαρξη της ΔΕΠΥ!
Απενοχοποιείστε και το παιδί (ούτε εκείνο ευθύνεται για την δυσλειτουργική του συμπεριφορά)
Κάθε παρέμβαση ξεκινάει από την αλλαγή των δικών σας αντιλήψεων, του παιδιού και των ανθρώπων που δραστηριοποιούνται με το παιδί για τη φύση της διαταραχής και τα εν γένει προβλήματα του.
·  Μην πέφτετε στην παγίδα  όσων σας υπόσχονται πλήρη αποθεραπεία από τη ΔΕΠΥ. Καμιά θεραπεία από μόνη της δεν θεραπεύει τη ΔΕΠΥ. Να θυμάστε δεν υπάρχει ένας αιτιολογικός παράγοντας που δημιουργεί τη ΔΕΠΥ. Η αιτιολογία της ΔΕΠΥ είναι πολυπαραγοντική αλλά και ΑΓΝΩΣΤΗ. Βελτιώνοντας λοιπόν έναν πιθανό αιτιολογικό παράγοντα δεν εξαμφανίζουμε τη διαταραχή.
Δρ. Μαριάννα Σκουντή, Εκπαιδευτικός Ειδικής Αγωγής, Διδάκτωρ Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Κρήτης


Ο μαθητής μου έχει ΔΕΠΥ. Τι να κάνω;
ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ ΣΥΣΤΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥΣ
Τοποθετείστε το παιδί μακριά από παράθυρα, σώματα θέρμανσης και την πόρτα και κοντά σε εσάς ή με παιδιά που δεν αντιμετωπίζουν προβλήματα συμπεριφοράς.
Η πόρτα της τάξης θα πρέπει να παραμένει κλειστή κατά τη διάρκεια της διδασκαλίας.
Απομακρύνετε παιχνίδια ,βιβλία, πόστερ και γενικότερα αντικείμενα από το άμεσο οπτικό πεδίο του μαθητή,που μπορούν να διασπάσουν την προσοχή του.
Ο ζωτικός χώρος του μαθητή πρέπει να είναι επαρκής. Η υπερκινητικότητα δεν αναπνέει σε μικρό χώρο εργασίας.
Η τάξη και το πρόγραμμα δραστηριοτήτων πρέπει να είναι άρτια δομημένα και προβλέψιμα.
Να έχετε συγκεκριμένες θέσεις για τα υλικά, παιχνίδια και βιβλία μέσα στην τάξη.
Οργανώστε γωνίες χαλάρωσης,όπου ο μαθητής θα μπορεί να πηγαίνει όταν σηκώνεται από τη θέση του.
Κάντε συχνά διαλείμματα στο παιδί και δίνετε του ευκαιρίες για να σηκωθεί στα πλαίσια των δραστηριοτήτων,έτσι ώστε να εκτονώνει την ενέργεια του. Οπωσδήποτε διασπάστε για ένα λεπτό το παιδί πριν ξεκινήσει μια δύσκολη δραστηριότητα.
Αφήστε το παιδί να παραμένει όρθιο ή να κινείται σε προκαθορισμένες περιοχές μέσα στην τάξη.Διαπραγματευτείτε ωστόσο αυτή την ελευθερία μαζί του και με την υπόλοιπη τάξη.Οι κανόνες πρέπει να είναι κοινοί και αποδεκτοί από όλη την τάξη.
Να σταματάτε και να δημιουργείτε ένα κλίμα αγωνίας πριν κάνετε οποιαδήποτε ερώτηση.
Σιγουρευτείτε ότι το παιδί κατάλαβε τι πρέπει να κάνει πριν ξεκινήσει οποιαδήποτε δραστηριότητα.
Επαναλάβετε σε ήρεμο τόνο,αν χρειαστεί, τις οδηγίες διατηρώντας όσο γίνεται περισσότερη βλεμματική επαφή με το παιδί.
Κάντε το παιδί να αισθανθεί άνετα, ώστε να μην διστάζει να ζητάει βοήθεια.
Αναθέστε στο παιδί δραστηριότητες ανάλογες με τις δυνατότητες του. Οι δραστηριότητες αυτές δεν πρέπει να είναι σύνθετες.
Χρησιμοποιείστε το όνομα του παιδιού σε ερωτήσεις ή στο παραμύθι που ενδεχομένως διαβάζετε.
Να στέκεστε κοντά στο παιδί και να το ακουμπάτε περιστασιακά στον ώμο καθώς διδάσκετε ή εκτελείτε με την υπόλοιπη τάξη
δραστηριότητες.
Αφιερώστε κάποιο χρόνο καθημερινά για κατευθυνόμενη ονειροπόληση.
Να ζητάτε από τα παιδιά να επαναλάβουν την ερώτηση πριν απαντήσουν.
Καθιερώστε στην τάξη την παύση μερικών δευτερολέπτων για σκέψη προτού σας απαντήσουν στις ερωτήσεις που τους
απευθύνετε.
Όταν ο μαθητής σηκώνει το χέρι του για ν’ απαντήσει, φροντίστε να του δίνετε το λόγο άμεσα.
Δώστε στο μαθητή υπεύθυνη θέση στην ομάδα
Ενισχύετε την εργασία στην ομάδα.
Εξατομικεύστε τη διδασκαλία σας, όποτε οι περιστάσεις το απαιτούν.
Οι φωτοτυπίες (και τα τεστ σας) να μην ασφυκτικά γεμάτες.
Χρησιμοποιείτε μεγάλες γραμματοσειρές στις φωτοτυπίες, κενά ανάμεσα στις ασκήσεις.
Οι ερωτήσεις δεν θα πρέπει να είναι σύνθετες.
Ερωτήσεις κλειστού τύπου,σύντομης απάντησης ενδείκνυνται για τα διαγωνίσματα.
Πάντα να δίδετε ένα υπόδειγμα λύσης της άσκησης η του τρόπου που πρέπει να δουλέψει το παιδί (μην θεωρείτε αυτονόητο ότι η εκφώνηση διαβάζεται από το παιδί)
Στα τεστ, αλλά και στην έκθεση μπορείτε να χρησιμοποιείτε χρονόμετρο για κάθε άσκηση, με δυνατότητα μικρής χρονικής
παράτασης.
Τα μαθήματα (ιδίως τα θεωρητικά) θα πρέπει να παρουσιάζονται σε σχεδιαγράμματα και να συνοδεύονται από περίληψη όπου είναι δυνατόν.
Τα σημαντικά σημεία ενός κεφαλαίου ή μιας φωτοτυπίας θα πρέπει να είναι ευδιάκριτα (μέσα σε πλαίσια,μαυρισμένα,..)
Στο βιβλίο του μαθητή μπορείτε να φωτοτυπήσετε τις σελίδες των μαθημάτων που είναι ασφυκτικά γεμάτες και να τις σπάστε σε μικρότερες, χωρίς να μειώνετε την ύλη,εκτός κι αν συνυπάρχουν μαθησιακές δυσκολίες.
Στα μαθηματικά προβλήματα τονίστε- χρωματίστε τις λέξεις που υποδεικνύουν ποια πράξη πρέπει να κάνει ο μαθητής.
Χρησιμοποιείστε πίνακες με τα δεδομένα του προβλήματος.
Τα σύνθετα προβλήματα απλοποιούνται
Η διδασκαλία θα πρέπει όποτε είναι δυνατό να εμπλουτίζεται με οπτικο-ακουστικά μέσα.
Μειώστε την αντιγραφή από τον πίνακα.
Το διδακτικό σας στυλ ζωηρό,αινιγματικό, ευχάριστο. Η καθ’έδραν διδασκαλία και η αυταρχικότητα είναι ακατάλληλη για παιδιά με ΔΕΠΥ.
Επικοινωνείτε με σαφείς όρους. Πείτε στο παιδί τι ακριβώς περιμένετε από αυτό. Να είστε ξεκάθαροι και άμεσοι.
Καθορίστε σαφείς κανόνες συμπεριφοράς μέσα στην τάξη.
Αφιερώστε χρόνο για την εκπαίδευση σε κοινωνικές δεξιότητες.
Διδάξτε τεχνικές αυτοδιαχείρισης συμπεριφοράς
(τεχνική μικρής χελώνας, κάρτες-συμβόλαια συμπεριφοράς).
Διδάξτε τεχνικές επίλυσης προβληματικών καταστάσεων.
Υλοποιείστε προγράμματα εκπαίδευσης στην ενσυναίσθηση και στον τρόπο σκέψης των άλλων.
Ενισχύετε συχνά το παιδί.Ενισχύετε επίσης τους συμμαθητές του όταν αγνοούν τη διασπαστική του συμπεριφορά.
Ο έπαινος θα πρέπει να παρέχεται σε κάθε μικρό βήμα του παιδιού και να είναι συγκεκριμένος.
ΟΤΑΝ ΜΙΑ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ ΔΕΝ ΕΝΙΣΧΥΕΤΑΙ ΕΞAΦΑΝΙΖΕΤΑΙ
Η ΜΕΙΩΝΕΤΑΙ Η    ΣΥΧΝΟΤΗΤΑ ΕΜΦΑΝΙΣΗΣ ΤΗΣ
Προσπαθήστε να είστε συνεπείς, έχοντας τις ίδιες προσδοκίες και τα ίδια όρια όλη την ημέρα.
Τιμωρούμεγια να μειώσουμε την πιθανότητα εμφάνισης μιας αρνητικής συμπεριφοράς και όχιγια να μειώσουμε το παιδί.
Δενθίγουμε ποτέ πάνω στα νεύρα μας την προσωπικότητα του μαθητή. Οι παρατηρήσειςμας πρέπει ν’ αφορούν τη συγκεκριμένη συμπεριφορά και να διατυπώνονται μεηρεμία (δεν εκφράζουμε συναισθήματα απογοήτευσης και ματαίωσης των προσδοκιών μας).
Η τιμωρία για να είναι αποτελεσματική πρέπει να δοθεί αμέσως, να είμαστε ήρεμοι και σταθεροί, να είναι σύντομη ξατομικευμένη και κατανοητή σε κάθε παιδί.
Αναπτύξτε θετική διαπροσωπική σχέση. Ένα παιδί με ΔΕΠΥ, όπως και κάθε παιδί, συμπεριφέρεται καλύτερα όταν νιώθει ότι ο εκπαιδευτικός ενδιαφέρεται προσωπικά.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου