Μετά τον «Καλλικράτη» στην τοπική αυτοδιοίκηση… η «Αθηνά» στην τριτοβάθμια εκπαίδευση

Απειλούνται με κατάργηση 150 τμήματα Α.Ε.Ι. και Τ.Ε.Ι., κυρίως στην Περιφέρεια. Μεταξύ αυτών, το Τμήμα ΟΙΝΟΛΟΓΙΑΣ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΠΟΤΩΝ του Τ.Ε.Ι. Καβάλας με έδρα τη Δράμα. «Κάποιοι σχεδιάζουν χωρίς τον ξενοδόχο», δήλωσε στον «Κ.Τ.» ο πρόεδρος του Τεχνολογικού Εκπαιδευτικού Ιδρύματος Καβάλας, Θανάσης Μητρόπουλος.

Την αναδιάρθρωση των ιδρυμάτων της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης φέρεται να σχεδιάζει η κυβέρνηση, καθώς μελετάται σχετική πρόταση με στόχο να μειωθεί η διασπορά των σχολών σε όλη την επικράτεια. Στο υπουργείο Παιδείας έχει κατατεθεί σχέδιο, με την ονομασία «Αθηνά» που προβλέπει την κατάργηση 150 τμημάτων Α.Ε.Ι. (Ανώτατων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων) και Τ.Ε.Ι. (Τεχνολογικών Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων), στο πλαίσιο του εξορθολογισμού της λειτουργίας της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Τα τμήματα που πρόκειται να κλείσουν, είναι εκείνα

που δεν έχουν ζήτηση από τους φοιτητές, καθώς και εκείνα που δεν έχουν σαφές αντικείμενο. Παράλληλα, προβλέπεται δραστική μείωση των ομοειδών τμημάτων που είναι διασκορπισμένα σε πολλές πόλεις, ή έχουν αντικείμενα που αλληλοκαλύπτονται. Το σχέδιο «Αθηνά» προβλέπει, ακόμα, συγχωνεύσεις ή καταργήσεις ολόκληρων ιδρυμάτων κυρίως στην Περιφέρεια.

Σχεδόν πεντακόσια τμήματα λειτουργούν σήμερα σε όλη την Ελλάδα

Σήμερα, στην τριτοβάθμια εκπαίδευση λειτουργούν 499 τμήματα. Από αυτά, τα 286 ανήκουν σε Α.Ε.Ι. και τα 213 σε Τ.Ε.Ι. Από το 1999 έως το 2009 ιδρύθηκαν περίπου 100 νέα τμήματα Α.Ε.Ι. και Τ.Ε.Ι. Πολλά εξ’ αυτών δεν έχουν σαφώς ορισμένο γνωστικό αντικείμενο, ενώ άλλα είναι συναφή με τμήματα που υπήρχαν ήδη στα ίδια ιδρύματα. Είκοσι τέσσερα Α.Ε.Ι. είναι διάσπαρτα σε 36 διαφορετικές πόλεις και 16 Τ.Ε.Ι. σε 40 πόλεις και κωμοπόλεις. Από τα πανεπιστήμια, όσα βρίσκονται σε Αττική, Πάτρα, Iωάννινα, Κέρκυρα και Χανιά λειτουργούν σε μία πόλη, ενώ τα υπόλοιπα «απλώνονται» σε δύο έως έξι πόλεις. Η διασπορά των τμημάτων είναι μεγάλη. Για παράδειγμα, το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης έχει 40 τμήματα σε 3 πόλεις. Το Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης 20 τμήματα σε 4 πόλεις, το Πανεπιστήμιο Αιγαίου 17 τμήματα σε 6 πόλεις, το Πανεπιστήμιο Κρήτης 17 τμήματα σε 2 πόλεις και το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας 16 τμήματα σε 4 πόλεις. Δύο πανεπιστήμια, της Στερεάς Ελλάδας και της Δυτικής Ελλάδας, έχουν δύο τμήματα το πρώτο και τρία το δεύτερο. Στα Τ.Ε.Ι. υπάρχουν τμήματα τα οποία είναι πραγματικά διασκορπισμένα σε ολόκληρη τη χώρα. Για πολλά, μάλιστα, από αυτά οι νέοι δεν δείχνουν καμία προτίμηση. Το εντυπωσιακό είναι, πάντως, ότι κάποια τμήματα λειτουργούν σε 10 διαφορετικές πόλεις και αντίστοιχα ιδρύματα, όπως:

ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ: Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Πάτρα, Λάρισα, Λαμία, Ιωάννινα , Διδυμότειχο, Ηράκλειο. ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ: Θεσσαλονίκη, Πειραιά, Πάτρα, Λάρισα, Ηράκλειο, Καβάλα, Κοζάνη, Χαλκίδα, Σέρρες, Μεσολόγγι, Πρέβεζα. ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΙΑΣ: Λαμία, Χαλκίδα, Κοζάνη, Καβάλα, Ηράκλειο, Λάρισα, Πάτρα, Πειραιάς. ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ: Αθήνα, Πειραιά, Πάτρα, Λάρισα, Ηράκλειο, Καβάλα, Κοζάνη, Χαλκίδα, Σέρρες.

Τα ομοειδή τμήματα στη λίστα των περικοπών

Τόσο στα πανεπιστήμια, όσο και στα Τ.Ε.Ι., επίσης, υπάρχουν τμήματα με γνωστικά αντικείμενα που αλληλοκαλύπτονται. Για παράδειγμα: Υπάρχει Τμήμα Δασολογίας και Διαχείρισης Περιβάλλοντος και Φυσικών Πόρων στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης, Τμήμα Δασολογίας και Φυσικού Περιβάλλοντος στο Aριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, αλλά και Τμήμα Διαχείρισης Περιβάλλοντος και Φυσικών Πόρων στο Πανεπιστήμιο Δυτικής Eλλάδας. Υπάρχει Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης στο Πανεπιστήμιο Κρήτης, Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Διεθνών Σχέσεων στο Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου, Πολιτικής Επιστήμης και Ιστορίας στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και Πολιτικών Επιστημών στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Υπάρχει Τμήμα Διοίκησης και Επιχειρήσεων στο Ανοικτό Πανεπιστήμιο, Τμήμα Βιομηχανικής Διοίκησης στο Πανεπιστήμιο Πειραιά και Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων Αγροτικών Προϊόντων στο Πανεπιστήμιο Δυτικής Ελλάδας. Επίσης, υπάρχουν Α.Ε.I. που διαθέτουν το ίδιο γνωστικό αντικείμενο σε διαφορετικές όμως πόλεις. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα των τμημάτων T.E.Φ.A.A. του A.Π.Θ., με έδρα τη Θεσσαλονίκη και παράρτημα στις Σέρρες. Το προηγούμενο έτος «κόπηκαν» από το μηχανογραφικό δελτίο 25 τμήματα, καθώς θεωρήθηκε ότι δεν υπάρχει ενδιαφέρον από την πλευρά των φοιτητών. Φέτος αποφασίστηκε να ενταχθούν ξανά. Τα τμήματα αυτά, που θα μπορούσαν να καταργηθούν πλήρως και να αφαιρεθούν από τον χάρτη της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, με βάση τη ζήτηση τους, είναι τα ακόλουθα:

ΤΕΙ ΘΕΣ/ΚΗΣ, ΤΕΧΝΟΛ. ΑΛΙΕΙΑΣ & ΥΔΑΤΟΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΩΝ (με έδρα τα Μουδανιά), ΤΕΙ ΠΑΤΡΑΣ, ΕΜΠΟΡΙΑΣ ΚΑΙ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ (με έδρα την Αμαλιάδα), ΤΕΙ ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ, ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΕΦΟΔΙΑΣΜΟΥ (με έδρα τα Γρεβενά), ΤΕΙ ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ, ΖΩΙΚΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ (με έδρα τη Φλώρινα), ΤΕΙ ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ, ΦΥΤΙΚΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ (με έδρα τη Φλώρινα), ΤΕΙ ΛΑΡΙΣΑΣ, ΑΝΑΚΑΙΝΙΣΗΣ ΚΑΙ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΚΤΙΡΙΩΝ (με έδρα τα Τρίκαλα), ΤΕΙ ΛΑΡΙΣΑΣ, ΜΗΧΑΝΙΚΗΣ ΒΙΟΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ, ΤΕΙ ΛΑΡΙΣΑΣ, ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ, ΤΕΙ ΛΑΡΙΣΑΣ, ΔΑΣΟΠΟΝΙΑΣ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΦΥΣΙΚΟΥ ΠΕΡ/ΝΤΟΣ (με έδρα την Καρδίτσα), ΤΕΙ ΚΡΗΤΗΣ, ΒΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΘΕΡΜΟΚΗΠΙΑΚΩΝ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΩΝ ΚΑΙ ΑΝΘΟΚΟΜΙΑΣ, ΤΕΙ ΚΡΗΤΗΣ, ΕΠΙΧ. ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΚΑΙ ΠΛΗΡΟΦ. ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ (με έδρα τον Άγιο Νικόλαο), ΤΕΙ ΚΡΗΤΗΣ, ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ (με έδρα το Ηράκλειο), ΤΕΙ ΗΠΕΙΡΟΥ, ΖΩΙΚΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ (με έδρα την Άρτα), ΤΕΙ ΗΠΕΙΡΟΥ, ΙΧΘΥΟΚΟΜΙΑΣ ΑΛΙΕΙΑΣ (με έδρα την Ηγουμενίτσα), ΤΕΙ ΗΠΕΙΡΟΥ, ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ (με έδρα την Ηγουμενίτσα), ΤΕΙ ΚΑΒΑΛΑΣ, ΟΙΝΟΛΟΓΙΑΣ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΠΟΤΩΝ (με έδρα τη Δράμα), ΤΕΙ ΙΟΝΙΩΝ ΝΗΣΩΝ, ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ (με έδρα την Κεφαλονιά), ΤΕΙ ΙΟΝΙΩΝ ΝΗΣΩΝ, ΤΕΧ/ΓΙΑΣ ΒΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΓΕΩΡΓΙΑΣ ΚΑΙ ΤΡΟΦΙΜΩΝ (με έδρα την Κεφαλονιά), ΤΕΙ ΙΟΝΙΩΝ ΝΗΣΩΝ, ΤΕΧ/ΓΙΑΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΚΑΙ ΤΗΛΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ (με έδρα τη Λευκάδα), ΤΕΙ ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ, ΒΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΘΕΡΜΟΚΗΠΙΑΚΩΝ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΩΝ & ΑΝΘΟΚΟΜΙΑΣ, ΤΕΙ ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ, ΦΥΤΙΚΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ, ΤΕΙ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ, ΘΕΡΜΟΚΗΠΙΑΚΩΝ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΩΝ & ΑΝΘΟΚΟΜΙΑΣ, ΤΕΙ ΜΕΣΟΛΛΟΓΓΙΟΥ, ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΥΔΑΤΙΝΩΝ ΠΟΡΩΝ, ΤΕΙ ΜΕΣΟΛΛΟΓΓΙΟΥ, ΥΔΑΤΟΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΩΝ ΚΑΙ ΑΛΙΕΥΤΙΚΗΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ, ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΑΣ ΤΜΗΜΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ. «Κάποιοι σχεδιάζουν χωρίς τον ξενοδόχο», δήλωσε στον «Κ.Τ.» ο πρόεδρος του Τεχνολογικού Εκπαιδευτικού Ιδρύματος Καβάλας, Θανάσης Μητρόπουλος, σχολιάζοντας τον παραπάνω σχεδιασμό, ενώ πρόσθεσε ότι: «Υπάρχουν στρεβλώσεις και στρεβλές ιδέες». Ο πρόεδρος του Τ.Ε.Ι. Καβάλας εκτίμησε ότι το Υπουργείο Παιδείας θα θέσει το σχέδιο «Αθηνά» σε διάλογο με την ακαδημαϊκή κοινότητα, πριν προχωρήσει σε οποιαδήποτε απόφαση για αλλαγή του χάρτη της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Τέλος, εξέφρασε την άποψη, ότι η πολιτεία θα πρέπει να περιμένει την ολοκλήρωση της αξιολόγησης των σχολών και των τμημάτων των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και μετά να προχωρήσει στην υλοποίηση ενός ορθολογικού σχεδιασμού, ο οποίος θα είναι προϊόν μελέτης και σοβαρότητας.

Κωνσταντίνος Κοϊβέρογλου